هایپردونیتا (Hyperdontia) به اختلالی گفته می‌شود که در آن یک یا چند دندان اضافی به طور غیر طبیعی و علاوه بر دندان‌های طبیعی و معمولی که همه‌ی ما انسان‌ها داریم، در قوس دندانی پدیدار می‌شوند. به عبارت دیگر، هایپردونیتا به وجود آمدن دندان‌های اضافی در جایی که دندان‌های طبیعی قرار دارند، اطلاق می‌شود. این اختلال می‌تواند در هر دو فک بالا و پایین رخ دهد و ممکن است به صورت ارثی انتقال پیدا کند.

انواع هایپردونیتا

هایپردونتیا (Hyperdontia) یک اختلال دندانی است که در آن یک یا چند دندان اضافی به طور غیر طبیعی و علاوه بر دندان‌های طبیعی و معمولی که همه‌ی ما انسان‌ها داریم، در قوس دندانی پدیدار می‌شوند. برخی از انواع هایپردونتیا عبارتند از:

1. دندان تکمیلی: دندان تکمیلی، دندانی است که به جای دندان طبیعی در جایگاهی که برای دندان طبیعی تعبیه شده بوده، پدیدار می‌شود. این نوع هایپردونتیا باعث ایجاد فشار و فشردگی بر دندان‌های دیگر می‌شود و ممکن است به مشکلاتی مانند اختلال در تعادل فک و مشکلات در جویدن منجر شود.
2. دندان زگیلی: دندان زگیلی، دندانی است که در جایی که دندان‌های طبیعی وجود ندارند، پدیدار می‌شود. این نوع دندان‌ها ممکن است در مواردی که دندان‌های طبیعی از بین رفته‌اند یا در طول رشد دندان‌های طبیعی پدید آیند.
3. ادونتمای کمپوند: ادونتمای کمپوند، دندانی است که دو یا چند عدد دندان اضافی را در خود جای داده است. این نوع هایپردونتیا ممکن است باعث فشردگی دندان‌های طبیعی، اختلال در تعادل فک و مشکلات در جویدن شود.
4. ادونتمای کمپلکس یا بغرنج: ادونتمای کمپلکس یا بغرنج، دندانی است که دو یا چند عدد دندان اضافی را در خود جای داده است و همچنین شامل دو یا چند عدد ریشه مستقل است. این نوع هایپردونتیا ممکن است باعث مشکلاتی مانند اختلال در تعادل فک، ایجاد فشردگی بر دندان‌های طبیعی و مشکلات در جویدن شود.
5. دندان مخروطی: دندان مخروطی، دندانی است که شکل آن شبیه به یک مخروط است. این نوع دندان‌ها ممکن است به دندان‌های طبیعی فشار وارد کنند و باعث اختلال در تعادل فک و مشکلات در جویدن شوند.

برای کسب اطلاعات در مورد دندان عقل نهفته و راه های درمان آن کلیک کنید

علت ایجاد هایپردونتیا

در برخی موارد، هایپردونتیا ممکن است به علت بیماری‌های مختلفی ایجاد شود. برخی از این بیماری‌ها و سندرم‌ها عبارتند از:

1. سندرم گاردنر: این سندرم یک بیماری ژنتیکی است که باعث ایجاد تومورهای بدخیم در بدن و اختلال در توسعه دندان‌ها و جوشکاری آن‌ها می‌شود. این بیماری ممکن است باعث هایپردونتیا شود.
2. سندرم اهلرز-دانلوس: این سندرم نیز یک بیماری ژنتیکی است که باعث ایجاد اختلالات در توسعه دندان‌ها و جوشکاری آن‌ها می‌شود. این بیماری ممکن است باعث هایپردونتیا شود.
3. بیماری فابری: بیماری فابری یک بیماری ژنتیکی است که باعث ایجاد توده‌های غیر طبیعی در اندام‌ها و بافت‌های بدن می‌شود. این بیماری ممکن است باعث هایپردونتیا شود.
4. کلیدو کرانیال دیسپلازی: این بیماری یک اختلال ژنتیکی است که باعث ایجاد اختلالات در توسعه دندان‌ها و جوشکاری آن‌ها می‌شود. این بیماری ممکن است باعث هایپردونتیا شود.
5. عوامل ژنتیکی: برخی از افراد به دلیل ترکیب ژنتیکی خاص، بیشتر از سایر افراد به هایپردونتیا مبتلا می‌شوند. در برخی موارد، هایپردونتیا به عنوان یک ویژگی خانوادگی به چشم می‌خورد و چند نسل در یک خانواده ممکن است این ویژگی را به ارث ببرند.
6. مصرف داروها: در برخی موارد، استفاده بلند مدت از برخی داروها مانند دیلانتین و فنی توئین ممکن است باعث ایجاد هایپردونتیا شود.
7. اختلالات هورمونی: در برخی موارد، اختلال در سطح هورمون‌ها مانند افزایش سطح هورمون رشد ممکن است باعث ایجاد هایپردونتیا شود.
8. عوامل محیطی: برخی عوامل محیطی مانند تشعشعات و اتلاف حرارتی ممکن است باعث ایجاد هایپردونتیا شوند.

علائم هایپردونیتا

هایپردونیتا (Hyperdontia) یک اختلال دندانی است که در آن یک یا چند دندان اضافی به طور غیر طبیعی و علاوه بر دندان‌های طبیعی و معمولی که همه‌ی ما انسان‌ها داریم، در قوس دندانی پدیدار می‌شوند. برخی از علائم هایپردونیتا عبارتند از:

1. فشرده شدن دندان‌ها: دندان‌های اضافی می‌توانند به دیگر دندان‌های طبیعی فشار وارد کنند که باعث فشرده شدن و فشار بر دندان‌های دیگر می‌شود.
2. متورم شدن دهان: اضافه شدن دندان‌های اضافی می‌تواند باعث متورم شدن دهان شود که می‌تواند باعث درد و عدم راحتی در بلعیدن و صحبت کردن شود.
3. درد: در برخی موارد، هایپردونیتا ممکن است با درد همراه باشد، نه به صورت عمومی، بلکه به صورت محدود در ناحیه دندان‌های اضافی.
4. اختلال در تعادل فک: دندان‌های اضافی می‌توانند تعادل طبیعی میان فک بالا و پایین را به هم بزنند که باعث مشکلاتی مانند بسته شدن فضای بین دندان‌ها و مشکلات در جویدن می‌شود.
5. مشکلات ظاهری: هایپردونیتا می‌تواند منجر به مشکلات از لحاظ ظاهر و زیبایی شود، اگر دندان‌های اضافی در جایی قابل مشاهده قرار داشته باشند.

عوارض هایپردونتیا

هایپردونتیا به طور عمومی عوارض جدی ندارد، اما ممکن است در برخی موارد مشکلاتی را ایجاد کند. برخی از عوارض هایپردونتیا عبارتند از:

1. فشار بر دندان‌های طبیعی: دندان‌های اضافی ممکن است فضای کمتری را برای دندان‌های طبیعی ایجاد کنند و باعث فشار بیشتری بر روی آن‌ها شوند. این فشار ممکن است باعث خراشیدگی و لرزش دندان‌های طبیعی شود.
2. اختلال در تعادل فک: دندان‌های اضافی ممکن است باعث اختلال در تعادل فک شوند و باعث مشکلاتی مانند سردرد، درد در ناحیه گردن و شانه، و درد در دهان شوند.
3. مشکلات در جویدن: دندان‌های اضافی ممکن است باعث مشکلاتی در جویدن شوند و باعث ایجاد مشکلاتی مانند درد، تورم و التهاب در ناحیه دهان شوند.
4. مشکلات زیبایی: دندان‌های اضافی ممکن است باعث بروز مشکلات زیبایی شوند و باعث ایجاد تغییرات نامطلوب در شکل دندان‌ها و فک شوند.

در چه نقاطی هیپردونتیا شکل می گیرد

هایپردونتیا یا اضافه شدن دندان‌های اضافی، معمولا در نقاطی از دهان که فضای کافی برای رشد دندان‌های جدید وجود دارد، شکل می‌گیرد. برخی از نقاطی که هایپردونتیا می‌تواند در آنها ایجاد شود، عبارتند از:

1. پارامولر: پارامولر در بالای دهان قرار دارد و یکی از نقاطی است که هایپردونتیا معمولا در آنجا شکل می‌گیرد. در این نقطه، دندان‌های اضافی معمولا با دندان‌های طبیعی متوازی هستند.
2. دیستومولر: دیستومولر در پایین دهان قرار دارد و هایپردونتیا معمولا در این نقطه نیز شکل می‌گیرد. در این نقطه، دندان‌های اضافی معمولا با دندان‌های طبیعی موازی نیستند و بیشتر در جهت عمودی بر روی دندان‌های طبیعی قرار دارند.
3. مزیودنس: مزیودنس در نواحی پایینی و بالایی دهان قرار دارد و معمولا هایپردونتیا در این نقطه نیز شکل می‌گیرد. در این نقطه، دندان‌های اضافی ممکن است با دندان‌های طبیعی متوازی باشند و یا در جهت عمودی بر روی دندان‌های طبیعی قرار داشته باشند.

نحوه تشخیص هایپردونتیا

تشخیص هایپردونتیا توسط دندان‌پزشک انجام می‌شود. برای تشخیص هایپردونتیا، دندان‌پزشک ممکن است از روش‌های مختلفی استفاده کند، از جمله:

1. بررسی دهان: دندان‌پزشک با بررسی دهان بیمار، می‌تواند نشانه‌های هایپردونتیا را تشخیص دهد، از جمله دیدن دندان‌های اضافی و بررسی فضای دهان.
2. ارتعاش مفصل فک: برای تعیین وضعیت مفصل فک، دندان‌پزشک ممکن است از ارتعاش مفصل فک استفاده کند. این روش با استفاده از یک دستگاه کامپیوتری، حرکات فک را ثبت می‌کند و به دندان‌پزشک کمک می‌کند تا وضعیت فک را بررسی کند.
3. تصویربرداری: دندان‌پزشک ممکن است با استفاده از تصویربرداری مانند ایکس‌ری، تصویربرداری کامپیوتری (CT scan) و MRI، وضعیت دندان‌ها و فک را بررسی کند و هایپردونتیا را تشخیص دهد.
4. آزمایش فشار: در برخی موارد، دندان‌پزشک ممکن است با استفاده از آزمایش فشار، نحوه تحمل دندان‌ها و فک را بررسی کند و هایپردونتیا را تشخیص دهد.

راه های درمان هایپردونتیا

برای درمان هایپردونتیا، روش‌های مختلفی وجود دارد، که بسته به شدت و نوع هایپردونتیا، دندان‌پزشک ممکن است از یک یا ترکیبی از این روش‌ها استفاده کند. روش‌های درمان هایپردونتیا شامل:

1. جراحی برای کشیدن دندان‌های اضافی: در برخی موارد، جراحی برای کشیدن دندان‌های اضافی مورد نیاز است. این روش ممکن است در مواردی مانند هایپردونتیا شدید، بروز عوارض جدی یا نامطلوب، بروز عفونت، نبود فضای کافی برای دندان‌های جدید و غیره استفاده شود.
2. بریدن دندان‌های اضافی: در برخی موارد، دندان‌پزشک ممکن است دندان‌های اضافی را ببریده و فضای لازم برای دندان‌های طبیعی ایجاد کند. این روش ممکن است برای هایپردونتیا درجه ملایم تر مورد استفاده قرار گیرد.
3. استفاده از براکت‌ها و ارتودنسی: در برخی موارد، استفاده از براکت‌ها و ارتودنسی ممکن است به عنوان روش درمانی برای هایپردونتیا استفاده شود. این روش شامل استفاده از دستگاه‌های ارتودنسی برای کوچک کردن فضای بین دندان‌ها و بازسازی تعادل فک است.
4. ترمیم کامپوزیت: در برخی موارد، دندان‌پزشک ممکن است با استفاده از ترمیم کامپوزیت، فضای بین دندان‌ها را کوچک کند و شکل دندان‌ها را تغییر دهد. این روش مناسب برای هایپردونتیا درجه ملایم تر است.
5. جراحی لثه: در برخی موارد، جراحی لثه ممکن است برای کاهش اندازه لثه و افزایش فضای دهان استفاده شود. این روش ممکن است در هایپردونتیا شدید مورد استفاده قرار گیرد.